Inleiding
Als je een ondernemer bent of van plan bent om een eigen bedrijf te starten, is het hebben van een goed financieel plan essentieel voor je succes. Dit financieel plan vormt de basis van je onderneming en biedt je inzicht in de haalbaarheid en levensvatbaarheid van je idee. Of je nu op zoek bent naar financiering, je bedrijfsvoering wilt optimaliseren of gewoon een beter overzicht wilt van je financiën, een grondig financieel plan is onmisbaar.
In deze uitgebreide gids nemen we je mee door het proces van het opstellen van een financieel plan, stap voor stap. We bespreken de verschillende onderdelen die je moet opnemen, laten voorbeelden zien en geven waardevolle tips om je financieel plan zo sterk mogelijk te maken. Met deze kennis in je achterzak kun je een financieel plan maken dat niet alleen indruk maakt op potentiële investeerders, maar ook jou helpt om je doelen te bereiken.
1. Waarom is een financieel plan zo belangrijk?
Een financieel plan is veel meer dan enkel een document dat je moet opstellen om financiering aan te vragen. Het is namelijk een krachtig instrument dat je op verschillende manieren kan helpen:
Inzicht in haalbaarheid
Door je inkomsten, uitgaven, investeringen en financiering nauwkeurig in kaart te brengen, krijg je een duidelijk beeld of je ondernemingsplan financieel haalbaar is. Je kunt potentiële knelpunten of risico’s vroegtijdig identificeren en bijsturen, wat cruciaal is voor je financiële toekomst.
Onderbouwing voor financiering
Een goed onderbouwd financieel plan voor ondernemers is cruciaal als je externe financiering zoekt, bijvoorbeeld bij een bank of investeerder. Het toont aan dat je je zaken op orde hebt en laat zien hoe je de investering gaat terugbetalen, wat vertrouwen wekt bij geldschieters.
Sturing van je bedrijfsvoering
Je financieel plan dient niet alleen als extern document, maar ook als intern kompas. Het helpt je om je bedrijfsvoering te sturen, je cashflow te bewaken en tijdig bij te sturen waar nodig om je financiële doelstellingen te behalen.
Monitoring van prestaties
Door je financieel plan regelmatig te evalueren en bij te werken, kan je de prestaties van je bedrijf monitoren. Je ziet waar je je financiële doelstellingen haalt en waar ruimte voor verbetering is.
Persoonlijke financiële planning
Zeker als ondernemer is het belangrijk om ook je privéfinanciën mee te nemen in je financieel plan. Zo weet je hoeveel inkomen je minimaal uit je bedrijf moet halen om rond te kunnen komen.
Met deze voordelen in het achterhoofd is het duidelijk waarom een financieel plan zo’n waardevol instrument is voor elke ondernemer. Laten we nu kijken hoe je zo’n plan stap voor stap opstelt.
2. De basisonderdelen van een financieel plan
Een goed financieel plan bestaat uit vier belangrijke onderdelen:
Investeringsbegroting
Hier breng je in kaart welke investeringen je moet doen om je bedrijf op te starten of uit te breiden, zoals inventaris, apparatuur, software en huisvesting. Zorg ervoor dat je inkoop goed is gepland om financiële verrassingen te voorkomen.
Financieringsbegroting
In dit deel beschrijf je hoe je de benodigde investeringen gaat financieren, bijvoorbeeld met eigen kapitaal, leningen of subsidies. Dit vormt een belangrijk onderdeel van je financieringsplan.
Exploitatiebegroting
Deze begroting geeft een overzicht van je verwachte omzet, inkoopkosten en overige bedrijfskosten, zodat je kunt berekenen of je winst of verlies zult maken. Dit is essentieel voor een accurate budget forecast en inzicht in je opbrengsten.
Liquiditeitsbegroting
Hier plan je je maandelijkse in- en uitgaande geldstromen, zodat je zeker weet dat je altijd voldoende financiële middelen hebt om aan je verplichtingen te voldoen.
Laten we elk van deze onderdelen nu nader bekijken en voorbeelden geven.
2.1 Investeringsbegroting: bepaal je opstartkosten
De investeringsbegroting is het startpunt van je financieel plan. Hier breng je in kaart welke eenmalige kosten je moet maken om je bedrijf op te zetten of uit te breiden. Denk aan advieskosten:
- Vaste activa: Kantoorinrichting, computers, machines, voertuigen, etc.
- Immateriële activa: Software, licenties, octrooien, goodwill
- Oprichtingskosten: Notariskosten, inschrijving Kamer van Koophandel, etc.
- Aanloopkosten: Promotie, voorraad, verzekeringen, etc.
Maak voor elk van deze kostenposten een realistische inschatting. Vraag offertes op, zoek online prijzen en neem een post ‘onvoorzien’ op om onverwachte uitgaven op te vangen.
Stel, je wilt een winkel starten en hebt de volgende investeringen nodig:
Investering | Bedrag |
---|---|
Winkelpand (huur 3 maanden borg) | € 7.500 |
Inventaris (toonbank, rekken, kassa) | € 10.000 |
Computers en kassa-apparatuur | € 3.000 |
Startvoorraad | € 5.000 |
Promotie en website | € 2.500 |
Onvoorzien (10%) | € 2.800 |
Totaal | € 30.800 |
Door deze investeringen goed in kaart te brengen, weet je precies hoeveel startkapitaal je nodig hebt.
2.2 Financieringsbegroting: hoe financier je je investeringen?
Nu je weet hoeveel geld je nodig hebt om te investeren, is de volgende stap om te bepalen hoe je deze investeringen gaat financieren. Hiervoor stel je een financieringsplan op.
Er zijn verschillende manieren om je bedrijf te financieren:
- Eigen vermogen: Inbreng van eigen spaargeld of leningen van familie/vrienden
- Vreemd vermogen: Leningen van banken, investeerders of crowdfunding
- Subsidies: Overheidssubsidies of -regelingen voor startende ondernemers
In de financieringsbegroting geef je per financieringsbron aan hoeveel middelen je inzet. Zorg ervoor dat de totale financiering gelijk is aan de benodigde investeringen.
Laten we het voorbeeld uit de vorige paragraaf verder uitwerken:
Financieringsbron | Bedrag |
---|---|
Eigen vermogen (spaargeld) | € 10.000 |
Lening familie | € 5.000 |
Bancaire lening | € 15.800 |
Totaal | € 30.800 |
Een goed uitgewerkte financieringsbegroting laat zien dat je je investeringen op een evenwichtige manier weet te financieren. Dit maakt een sterk verhaal richting potentiële geldschieters.
2.3 Exploitatiebegroting: bereken je verwachte winst
Nu je de investeringen en de financiering voor je bedrijf hebt geregeld, is het tijd om je exploitatiebegroting op te stellen. Dit is je verwachte winst- en verliesrekening voor de komende jaren, een cruciaal onderdeel van je financieel plan voor je bedrijf of onderneming.
In de exploitatiebegroting neem je de volgende posten op:
- Omzet: Hoeveel denk je te gaan omzetten met je producten of diensten?
- Inkoopkosten: Wat zijn de kosten om je producten of diensten te leveren?
- Personeelskosten: Salarissen, sociale lasten en eventuele inhuur
- Huisvestingskosten: Huur, energie, onderhoud
- Verkoopkosten: Marketing, promotie, transport
- Algemene kosten: Kantoorbenodigdheden, verzekeringen, accountant
- Financieringskosten: Rente en aflossing op leningen
- Afschrijvingen: Op je investeringen in vaste activa
Door deze posten zorgvuldig te ramen, kun je een realistisch beeld krijgen van je te verwachten winst of verlies. Houd rekening met seizoensinvloeden en start liever voorzichtig met je begrotingsraming.
Laten we opnieuw voortbouwen op ons eerdere voorbeeld:
Exploitatiebegroting | Jaar 1 | Jaar 2 | Jaar 3 |
---|---|---|---|
Omzet | € 200.000 | € 240.000 | € 280.000 |
Inkoopkosten | € 120.000 | € 140.000 | € 160.000 |
Brutomarge | € 80.000 | € 100.000 | € 120.000 |
Personeelskosten | € 40.000 | € 45.000 | € 50.000 |
Huisvestingskosten | € 18.000 | € 18.000 | € 18.000 |
Verkoopkosten | € 10.000 | € 12.000 | € 14.000 |
Algemene kosten | € 5.000 | € 6.000 | € 7.000 |
Financieringskosten | € 2.500 | € 2.000 | € 1.500 |
Afschrijvingen | € 4.500 | € 4.500 | € 4.500 |
Totale kosten | € 80.000 | € 87.500 | € 95.000 |
Netto resultaat | € 0 | € 12.500 | € 25.000 |
Deze exploitatiebegroting laat zien dat je bedrijf na de opstartfase winstgevend wordt. Uiteraard zijn dit prognoses, maar ze geven je een goed beeld van de financiële haalbaarheid en aflossingscapaciteit.
2.4 Liquiditeitsbegroting: bewaak je cashflow
De laatste belangrijke component van je financieel plan is de liquiditeitsbegroting. Hierin plan je de verwachte in- en uitgaande geldstromen op maandbasis.
De liquiditeitsbegroting bestaat uit:
- Beginstand: Het saldo op je zakelijke bankrekening aan het begin van de maand
- Inkomsten: Verwachte ontvangsten uit verkopen, leningen, etc.
- Uitgaven: Verwachte betalingen aan leveranciers, personeel, huur, etc.
- Eindstand: Het saldo op je rekening aan het einde van de maand
Door deze cashflow nauwkeurig te plannen, voorkom je dat je in liquiditeitsproblemen komt. Je ziet op tijd wanneer je een tekort dreigt te ontstaan en kunt daar tijdig op inspelen.
Laten we opnieuw voortbouwen op ons voorbeeld:
Liquiditeitsbegroting | Jan | Feb | Mrt |
---|---|---|---|
Beginstand | € 10.000 | € 12.500 | € 15.000 |
Inkomsten | |||
– Omzet | € 15.000 | € 18.000 | € 22.000 |
– Lening | € 15.800 | – | – |
Totale inkomsten | € 30.800 | € 18.000 | € 22.000 |
Uitgaven | |||
– Inkopen | € 10.000 | € 12.000 | € 14.000 |
– Huur | € 2.500 | € 2.500 | € 2.500 |
– Salarissen | € 5.000 | € 5.000 | € 5.000 |
– Overige kosten | € 10.800 | € 6.000 | € 6.500 |
Totale uitgaven | € 28.300 | € 15.500 | € 18.000 |
Eindstand | € 12.500 | € 15.000 | € 19.000 |
Deze liquiditeitsbegroting laat zien dat je in de eerste maanden voldoende liquide middelen hebt om aan je verplichtingen te voldoen. Zo voorkom je cashflowproblemen.
3. Privébegroting: plan je persoonlijke financiën
Als ondernemer is het belangrijk om niet alleen je bedrijfsfinanciën, maar ook je privéfinanciën mee te nemen in je financieel plan. Immers, je zult een deel van je inkomen uit je bedrijf moeten halen om in je persoonlijke levensonderhoud te voorzien.
In je privébegroting neem je de volgende posten op:
- Inkomsten: Salaris uit je bedrijf, eventuele inkomsten uit andere bronnen
- Vaste lasten: Hypotheek/huur, verzekeringen, abonnementen, etc.
- Variabele kosten: Boodschappen, benzine, vrije tijd, etc.
- Sparen en beleggen: Pensioenopbouw, reserveringen voor onvoorzien
Door je privéfinanciën nauwkeurig te plannen, weet je hoeveel inkomen je minimaal uit je bedrijf moet halen om comfortabel te kunnen leven. Bovendien laat dit zien dat je ook je persoonlijke situatie goed voor ogen hebt.
4. Realistisch blijven: scenario’s en gevoeligheidsanalyse
Een financieel plan is geen statisch document, maar vereist continue monitoring en bijsturing. Daarom is het belangrijk om verschillende scenario’s door te rekenen en je plan gevoelig te analyseren voor een nauwkeurige financiële prognose.
Denk bijvoorbeeld aan:
- Optimistisch scenario: Wat als je omzet 20% hoger uitvalt dan gepland?
- Pessimistisch scenario: Wat als je omzet 20% lager uitvalt dan gepland?
- Gevoeligheidsanalyse: Hoe beïnvloeden veranderingen in rentetarieven, inkoopprijzen of personeelskosten je resultaat?
Door deze analyses op te nemen in je financieel plan, laat je zien dat je je bedrijf op een realistische manier benadert en voorbereid bent op verschillende uitkomsten. Zo overtuig je investeerders en banken nog beter van de haalbaarheid van je plannen.
5. Regelmatig bijwerken: houd je financieel plan up-to-date
Een financieel plan is geen statisch document, maar vereist continue monitoring en bijsturing. Zorg er daarom voor dat je je plan regelmatig evalueert en actualiseert. Kijk kritisch naar je prognoses en pas ze aan op basis van de werkelijke ontwikkelingen in je bedrijf.
Door je financieel plan up-to-date te houden, blijf je in control over de financiële situatie van je onderneming. Je kunt tijdig bijsturen waar nodig en nieuwe kansen of bedreigingen identificeren. Bovendien is een up-to-date financieel plan essentieel als je externe financiering wilt aanvragen of je bedrijf wilt verzekeren.
6. Samenvatting: essentiële stappen voor je financieel plan
Laten we de belangrijkste stappen voor het opstellen van een financieel plan nog eens samenvatten:
- Breng je investeringen in kaart met een investeringsbegroting.
- Bepaal hoe je deze investeringen gaat financieren in je financieringsbegroting.
- Maak een exploitatiebegroting om je verwachte winst of verlies te berekenen.
- Stel een liquiditeitsbegroting op om je maandelijkse cashflow te plannen.
- Neem ook je privéfinanciën mee in je plan met een persoonlijke begroting.
- Bereken verschillende scenario’s en voer gevoeligheidsanalyses uit.
- Gebruik hulpmiddelen om je plan te onderbouwen en te versterken.
- Werk je financieel plan regelmatig bij om up-to-date te blijven.
Met deze stappen in je achterhoofd kun je aan de slag met het opstellen van een solide financieel plan voor je onderneming. Zo geef je je bedrijf de best mogelijke financiële basis voor succes.
7. Aan de slag: maak je eigen financieel plan
Nu je alle benodigde kennis hebt, is het tijd om zelf aan de slag te gaan met het opstellen van je financieel plan. Gebruik de tips en voorbeelden uit deze gids als leidraad en neem de tijd om je financieel plan zorgvuldig uit te werken.
Onthoud dat een goed financieel plan niet alleen essentieel is voor externe partijen, maar ook voor jou als ondernemer. Het helpt je om je bedrijf financieel gezond te houden en je doelen te bereiken. Dus investeer de tijd en moeite om een solide financieel plan op te stellen – het zal zich dubbel en dwars terugbetalen.
Succes met het opstellen van je financieel plan! Mocht je nog vragen hebben, aarzel dan niet om contact met ons op te nemen voor advies. Wij staan klaar om je verder te helpen.