Cashflow is een veelgebruikt, maar vaak verkeerd begrepen begrip in de zakelijke wereld. Veel ondernemers richten zich te veel op de winst, terwijl cashflow eigenlijk een veel belangrijkere indicator is voor de financiële gezondheid van een bedrijf. Maar wat is cash flow precies en hoe bereken je nu die cashflow? En hoe verhoudt het zich tot de winst? In dit artikel nemen we je stap-voor-stap mee in het berekenen van je cashflow aan de hand van een praktisch voorbeeld op basis van je jaarrekening.
Wat is cashflow?
Cashflow, ook wel kasstroom genoemd, gaat over de in- en uitgaande geldstromen van een bedrijf. Het is een maatstaf voor de financiële gezondheid, omdat het laat zien of er voldoende liquide middelen zijn om aan verplichtingen te voldoen.
Om de cashflow te berekenen, trek je de uitgaande geldstromen af van de inkomende geldstromen. Binnen de bedrijfseconomie zijn er drie veel voorkomende soorten cashflow, die we in detail zullen bespreken.
1. Operationele cashflow
Deze heeft betrekking op de dagelijkse bedrijfsactiviteiten, zoals de verkoop van producten en diensten.
2. Investeringscashflow
Deze heeft betrekking op geld dat geïnvesteerd wordt in bedrijfsmiddelen, zoals machines en gebouwen.
3. Financieringscashflow
Deze heeft betrekking op geld dat binnenkomt of uitgaat via financieringsbronnen, zoals leningen en aandelenuitgiftes.
Cashflow vs. winst
Het is belangrijk om cashflow te onderscheiden van winst. Winst gaat over de opbrengsten en kosten over een bepaalde periode, terwijl cashflow gaat over de daadwerkelijke ontvangsten en uitgaven. Dit verschil tussen cashflow en winst is cruciaal voor een goed financieel beheer.
Een bedrijf kan winst maken, maar toch een negatieve cashflow hebben als klanten niet op tijd betalen of als er veel investeringen worden gedaan. Omgekeerd kan een bedrijf verlies maken, maar toch een positieve kasstroom hebben.
Cashflow berekenen: een praktisch voorbeeld
Laten we nu eens kijken hoe je de cashflow kunt berekenen aan de hand van een voorbeeld jaarrekening. Hiervoor gebruiken we de volgende fictieve winst- en verliesrekening van Bedrijf X. Dit zal helpen om de formule beter te begrijpen.
| Omschrijving | Bedrag |
|---|---|
| Inkomsten/Verkoop | €1.000.000 |
| Kosten van Verkoop | €300.000 |
| Omzet | €700.000 |
| Bedrijfskosten | €400.000 |
| EBITDA | €300.000 |
| Afschrijvingen | €50.000 |
| Waardeverminderingen | €80.000 |
| EBIT | €170.000 |
| Rentelasten | €10.000 |
| Belastingen | €58.000 |
| Netto Winst | €102.000 |
Stap 1: identificeer de relevante posten
Kijkend naar deze winst- en verliesrekening, zien we dat er een aantal posten zijn die niet direct meetellen voor de cashflow. Dit zijn de afschrijvingen en waardeverminderingen. Deze zijn weliswaar kosten in de winst- en verliesrekening, maar hebben geen directe impact op de geldstromen. Deze niet-kaskosten moeten dus apart worden beschouwd.
Stap 2: bereken de cashflow
Om de cashflow te berekenen, moeten we de netto winst aanpassen met deze niet-kasstroomposten:
Cashflow = Netto Winst + Afschrijvingen + Waardeverminderingen Cashflow = €102.000 + €50.000 + €80.000 = €232.000. Dit is een eenvoudige manier om cash flow te berekenen.
Dus de cashflow van Bedrijf X bedraagt €232.000. Dit is aanzienlijk hoger dan de netto winst van €102.000, omdat de niet-kasstroomposten worden toegevoegd aan de kasstroom.
Stap 3: analyseer de verschillende cashflowstromen
Nu we de totale cashflow hebben berekend, kunnen we ook de verschillende soorten cashflow analyseren voor een gedetailleerde cashflow analyse:
- Operationele Cashflow: de operationele cashflow heeft betrekking op de dagelijkse bedrijfsactiviteiten. Deze is in dit geval positief, aangezien de inkomsten hoger zijn dan de uitgaven voor bedrijfsvoering, wat een gezonde operationele kasstroom aangeeft.
- Investeringscashflow: over investeringscashflow is in de gegeven jaarrekening niets vermeld. Meestal worden investeringen in machines, gebouwen of andere activa hier verantwoord.
- Financieringscashflow: ook over financieringscashflow is niets bekend in dit voorbeeld. Financieringscashflow heeft betrekking op geldstromen uit leningen, aandelenemissies of -inkopen, wat vaak wordt aangeduid als financieringskasstroom.
Door deze verschillende cashflowstromen te analyseren, krijg je een completer beeld van de financiële situatie van het bedrijf. Een positieve operationele cashflow duidt op een gezonde bedrijfsvoering, terwijl een negatieve investeringscashflow of financieringscashflow kan wijzen op noodzakelijke investeringen of herfinancieringen.
De rol van niet-kasstroomposten
Zoals we in het voorbeeld hebben gezien, spelen niet-kasstroomposten zoals afschrijvingen en waardeverminderingen een belangrijke rol bij het berekenen van de cashflow. Deze posten worden namelijk wel meegenomen in de winst- en verliesrekening, maar hebben geen directe invloed op de geldstromen.
Het is daarom belangrijk om goed onderscheid te maken tussen kasstromen en boekhoudkundige posten. Andere voorbeelden van niet-kasstroomposten zijn:
- Amortisatie: dit zijn afschrijvingen op immateriële activa zoals goodwill of patenten.
- Voorzieningen: dit zijn reserveringen voor toekomstige verplichtingen, zoals garantieverplichtingen.
- Latente belastingen: dit zijn belastingen die nog niet direct betaald hoeven te worden.
Al deze posten worden meegenomen in de winst, maar hebben geen directe impact op de cashflow. Bij het berekenen van de cashflow moeten ze dus worden toegevoegd aan de kasstroom.
Cashflow prognoses en liquiditeit
Naast het berekenen van de historische cashflow, is het ook belangrijk om cashflow prognoses te maken voor de toekomst. Hiermee kan een bedrijf inschatten of er voldoende liquiditeit is om aan toekomstige verplichtingen te voldoen, wat essentieel is voor een effectieve cashflow planning en het opstellen van een gedetailleerd cashflow budget.
De liquiditeit van een bedrijf geeft aan in hoeverre het in staat is om op korte termijn aan zijn betalingsverplichtingen te voldoen. Dit is cruciaal, want een gebrek aan cashflow liquiditeit kan leiden tot grote problemen, zoals het niet kunnen betalen van salarissen of leveranciers.
Door cashflow prognoses op te stellen, kan een bedrijf tijdig anticiperen op mogelijke liquiditeitstekorten en maatregelen nemen, zoals het aantrekken van extra financiering of het versnellen van debiteureninningen.
De Netto Contante Waarde
Een andere belangrijke maatstaf die samenhangt met cashflow is de netto contante waarde (NCW). Dit is een methode om de huidige waarde van toekomstige cashflows te bepalen, rekening houdend met de tijdswaarde van geld.
De formule voor de NCW is als volgt:
NCW = Σ (CF / (1+r)^t)
Waarbij:
- CF = Cashflow
- r = Rentevoet
- t = Tijdsperiode
Wanneer de NCW positief is, betekent dit dat de investering rendabel is. Hoe hoger de NCW, hoe aantrekkelijker de investering. Een negatieve NCW duidt erop dat de investering niet winstgevend is.
De NCW is een belangrijk instrument bij investeringsbeslissingen, omdat het de toekomstige cashflows verdisconteert naar de huidige waarde. Hierdoor kunnen investeringen met verschillende kasstroompatronen op een objectieve manier worden vergeleken.
Terugverdientijd
Een andere manier om investeringen te beoordelen is de terugverdientijd. Dit is de periode waarin een investering zichzelf terugverdient op basis van de jaarlijkse cashflows. Het is belangrijk om deze termijn te berekenen voor een goed inzicht in de investering.
De formule voor de terugverdientijd is:
Terugverdientijd = Initiële Investering / Jaarlijkse Cashflow
In ons voorbeeld zouden we de terugverdientijd als volgt kunnen berekenen:
Stel dat Bedrijf X een investering van €1 miljoen doet, met een jaarlijkse cashflow van €300.000. De terugverdientijd is dan:
Terugverdientijd = €1.000.000 / €300.000 = 3,33 jaar
De terugverdientijd is een eenvoudige en snelle methode, maar heeft als nadeel dat hij geen rekening houdt met de tijdswaarde van geld. Daarom wordt de NCW vaak gezien als een betere maatstaf voor investeringsbeslissingen.
Cashflow optimaliseren
Nu we hebben gezien hoe je de cashflow kunt berekenen en analyseren, is de volgende stap om te kijken hoe je deze kunt optimaliseren. Enkele tips:
- Verbeter de operationele cashflow: focus op het versnellen van debiteureninningen, het verlagen van voorraden en het uitstellen van leveranciersbetalingen om je werkkapitaal te verbeteren.
- Beperk investeringen: weeg investeringen zorgvuldig af en kijk of ze op termijn voldoende cashflow genereren.
- Optimaliseer financiering: bekijk of leningen of aandelenuitgiftes een positief effect kunnen hebben op de cashflow.
- Maak cashflow prognoses: houd de cashflow nauwlettend in de gaten en stel prognoses op om tijdig te kunnen anticiperen op liquiditeitstekorten.
Door continu aandacht te besteden aan je cashflow, kun je als ondernemer de financiële gezondheid van je bedrijf bewaken en de groei en continuïteit veiligstellen.
Conclusie
Cashflow is een essentieel begrip voor elke ondernemer. Het geeft inzicht in de daadwerkelijke geldstromen van een bedrijf, in tegenstelling tot de winst. Door de cashflow periodiek te berekenen en te analyseren, kun je tijdig anticiperen op liquiditeitsproblemen en investeringsbeslissingen nemen die de financiële gezondheid ten goede komen. Begrijpen wat cash flow betekent, is fundamenteel voor het beheren van je bedrijfsfinanciën.
In dit artikel hebben we je stap-voor-stap meegenomen in het berekenen van de cashflow aan de hand van een praktisch voorbeeld op basis van een jaarrekening. We hebben ook de verschillende soorten cashflow besproken, de rol van niet-kasstroomposten toegelicht en ingegaan op cashflow prognoses, de netto contante waarde en de terugverdientijd. Deze kennis stelt je in staat om de berekening van je cashflow nauwkeurig uit te voeren.
Door deze inzichten toe te passen, kun je als ondernemer beter grip krijgen op de financiële situatie van je bedrijf en weloverwogen beslissingen nemen om de kasstroom te optimaliseren. Zo zorg je ervoor dat je bedrijf financieel gezond blijft en klaar is voor toekomstige uitdagingen.
